Κεφάλαιο 5

Οι Ημέρες της Οικογένειας είναι το πρώτο βήμα να εντάξετε τις ΑΔΟ στον κανονικό σας προγραμματισμό. Είναι μια εκδήλωση που φέρνει κοντά οικογένειες για να παίξουν μαζί κάποιο άθλημα και να απολαύσουν τον χρόνο τους μαζί, να γνωρίσουν την έννοια του ΟΑ, να εκτιμήσουν τα οφέλη του και να δείξουν το ενδιαφέρον τους για συμμετοχή και σε επόμενες αντίστοιχες πρωτοβουλίες. Ακόμη κι αν οι Ημέρες της Οικογένειας είναι ένα ετήσιο γεγονός για τον αθλητικό σας σύλλογο/οργάνωση ή αν συμβαίνει τακτικά κάθε βδομάδα ή κάθε μήνα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχει μεγάλη εκπαιδευτική αξία και απαιτεί ειδικό χειρισμό. Εδώ θα βρείτε μερικές πρακτικές συμβουλές για το πώς να το καταφέρετε:

(a) Πώς να διδάξετε τη συνεργασία
Όπως ειπώθηκε νωρίτερα, ένα από τα πιο δύσκολα στοιχεία στις ΑΔΟ είναι να βοηθήσετε τους κηδεμόνες να βγουν από τον ρόλο τους και να νιώσουν και να συμπεριφερθούν ως ισότιμα μέλη της ομάδας. Η συνεργασία με το παιδί ξεκινά με την ενστικτώδη σκέψη ότι δεν μπορεί –και ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ- να είναι ίσο, αν και αυτό δεν ισχύει ποτέ στις ΑΔΟ. Οι κηδεμόνες πρέπει να αφήσουν πίσω το εγώ τους, να αποδεχτούν την ηγετική θέση του προπονητή, να αναγνωρίσουν τα παιδιά ως ισότιμα μέλη της ομάδας και να συνεργαστούν προς τον κοινό στόχο της ομάδας.
ΣΕΝΑΡΙΟ: Ορισμένοι κηδεμόνες είναι απρόθυμοι να αφήσουν πίσω τον ηγετικό τους ρόλο και να παρουσιάζουν έναν μάλλον αυταρχικό χαρακτήρα προς τα παιδιά. Δίνουν διαρκώς εντολές για αυτό ή για εκείνο, προσπαθούν να πάρουν τα ηνία και προτιμούν να κάνουν τα πάντα μόνοι τους αντί να μοιραστούν τις αρμοδιότητες με τα παιδιά.
PLAN B: Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να τους ενώσετε! Βεβαιωθείτε ότι φτιάξατε μικτές ομάδες, όπου παιδιά και ενήλικες ανήκουν στην ίδια ομάδα. Αναθέστε συγκεκριμένους ρόλους σε κάθε μέλος και δώστε τους ασκήσεις που απαιτούν συνεργασία για να ολοκληρωθούν. Για παράδειγμα, στον στίβο, δέστε τα μάτια του ενήλικα, δέστε του το χέρι με ένα παιδί και ζητήστε από το παιδί να τον κατευθύνει προς τον τερματισμό. Σε ένα συλλογικό άθλημα (ας πούμε το μπάσκετ για παράδειγμα) δέστε τα μάτια του ενήλικα και ζητήστε από το παιδί να τον κατευθύνει για να σκοράρει.

(b) Πώς να διδάξετε την αμοιβαία υποστήριξη
Ο μόνος τρόπος για να συνδεθούν στ’ αλήθεια τα μέλη της ομάδας σας και να βιώσουν τα πραγματικά οφέλη του ΟΑ είναι να ενισχύσουν την αμοιβαία υποστήριξή τους και να εμπιστευτούν το ένα το άλλο. Είναι σημαντικό να τους κάνετε να νιώσουν ότι μπορούν να βασιστούν στους συμπαίκτες τους και ότι είναι δεμένοι, με έναν κοινό στόχο: την επιτυχία της ομάδας.
ΣΕΝΑΡΙΟ: Μερικά μέλη της ομάδας σας φαίνεται να είναι λιγότερο ικανά από άλλα και αυτό τους προκαλεί ανασφάλεια και απογοήτευση. Αυτό επηρεάζει τη δυναμική της ομάδας και διακυβεύει την καρδιά της ΑΔΟ σας: άσκηση, εκπαίδευση, δέσιμο και διασκέδαση.
PLAN B: Ζητήστε από την ομάδα σας να ετοιμάσουν έναν πανηγυρισμό τόσο για τη νίκη όσο και για την ήττα. Αφήστε τους να τον δημιουργήσουν όπως θέλουν ώστε να αντικατοπτρίζει το πνεύμα και την προσωπικότητά τους. Αυτό είναι το πρώτο βήμα για να ενισχύσετε το κίνητρό τους και το ομαδικό πνεύμα. Τώρα επικεντρωθείτε στην ανάπτυξη μηχανισμών εσωτερικής υποστήριξης. Μετά από κάθε προπόνηση, ζητήστε τους να αναφέρουν ένα θέμα για το οποίο θα ήθελα να εξασκηθούν περισσότερο και αναθέστε αυτήν την αρμοδιότητα σε κάποιο ζευγάρι συναθλητών (έναν ενήλικο και ένα παιδί) – αυτό θα αποτελέσει την έναρξη της επόμενης προπόνησης. Φροντίστε ώστε να μην εκπαιδεύουν ούτε να εκπαιδεύονται διαρκώς τα ίδια άτομα.

(c) Πώς να διδάξετε τη διαχείριση της ήττας/νίκης
Ο καθένας αντιμετωπίζει τη νίκη ή την ήττα με διαφορετικό τρόπο – λόγω χαρακτήρα και προσωπικότητας, εγωισμού και χαμηλής αυτοεκτίμησης, χρόνου και προσπάθειας που επενδύει ο καθένας. Ωστόσο, πρέπει να υπάρχει κάποια ισορροπία, αφού στις ΑΔΟ δεν μας ενδιαφέρει μόνο το αποτέλεσμα, αλλά το ταξίδι!
ΣΕΝΑΡΙΟ: Η ομάδα σας έπαιξε εναντίον αντίστοιχης ομάδας ΟΙ από κάποιον άλλο αθλητικό σύλλογο και δυστυχώς, χάσατε! Μετά τον αγώνα, οι κηδεμόνες ήταν ιδιαίτερα θυμωμένοι για το αποτέλεσμα, ενώ τα παιδιά άρχισαν να κλαίνε και να απελπίζονται.
PLAN B: Συγκεντρώστε την ομάδα σας για την ανάλυση του αγώνα. Μόνο που αυτήν τη φορά στόχος δεν είναι τα λάθη στο παιχνίδι και η στρατηγική – ούτως ή άλλως οι ΑΔΟ δεν αφορούν την αθλητική απόδοση, αλλά την εκπαίδευση, το δέσιμο και τη διασκέδαση. Δώστε στην ομάδα σας τη δυνατότητα να ηρεμήσει και εφαρμόστε κάποιες τεχνικές χαλάρωσης: ζητήστε τους να κάνουν μασάζ στους ώμους των συμπαικτών τους ή να κάνουν διατάσεις. Αρχικά επιβραβεύστε τους για την προσπάθεια και την τάση τους στο παιχνίδι, την καλή συνεργασία και την αμοιβαία υποστήριξη, τον σεβασμό που επέδειξαν στους αντιπάλους και τους διαιτητές. Τονίστε πώς οι θεατές χειροκροτούσαν με ικανοποίηση και ενθουσιασμό. Πείτε τους πόσο περήφανοι είστε για την απόδοσή τους. Στη συνέχεια, βάλτε τους στη συζήτηση: ζητήστε τους να αναφέρουν την αγαπημένη τους στιγμή στο παιχνίδι, τα μαθήματα που πήραν, αυτό που απόλαυσαν περισσότερο, ή ένα όμορφο συναίσθημα που συνοδεύει αυτήν την εμπειρία. Στο τελείωμα της συζήτησης ζητήστε τους να κάνουν τον πανηγυρισμό τους ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα! 

Αφού διαβάσατε τα κεφάλαια αυτού του Οδηγού, μπορεί να αναρωτιέστε…αυτό ήταν όλο; Έχουμε εξαντλήσει όλες τις πτυχές του Οικογενειακού Αθλητισμού με λεπτομέρεια; Η απάντηση είναι μία και εύκολη: ΦΥΣΙΚΑ ΟΧΙ! Ο ΟΑ είναι μια ανεπανάληπτη έννοια με πολλά ανεξερεύνητα κεφάλαια. Όσο πιο πολύ ασχολείται κανείς, τόσο περισσότερα θα ανακαλύψει γι’ αυτό! Ωστόσο, ελπίζουμε ότι αυτός ο Οδηγός θα αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για τους αθλητικούς συλλόγους και τις οργανώσεις που ασχολούνται με τον αθλητισμό να εξοικειωθούν με την έννοια και να επιχειρήσουν τα πρώτα τους βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση!