Κεφάλαιο 3
B. Διαχείριση κρίσεων
Έχοντας σκεφτεί όλα αυτά τα δεδομένα και με τις απαντήσεις στο τσεπάκι σας, είστε έτοιμοι να μπείτε στην ουσία της διένεξης και να την αντιμετωπίσετε. Να θυμάστε ότι μιλάμε για περιβάλλον οικογενειακού αθλητισμού που στοχεύει στη διασκέδαση, εκπαίδευση, σύνδεση και γενικώς στη θετική επίδραση στους συμμετέχοντες, και να απέχετε από σκληρές, υπερβολικά αυστηρές και δογματικές λύσεις. Βρίσκεστε εκεί για να διαφυλάξετε την ασφάλεια και τον σεβασμό στα μέλη της ομάδας σας, αλλά και για να διασφαλίσετε ότι ο ευεργετικός στόχος των ΑΔΟ παραμένει ακέραιος. Και να πώς μπορείτε να το κάνετε:
(a) Επικοινωνήστε: πράγματι, το αναφέραμε ξανά, αλλά να το πάλι μπροστά μας! Η ανοιχτή επικοινωνία είναι καίρια σε κάθε διαμάχη. Συντονίστε μια συνάντηση ανάμεσα στα δύο μέρη και δώστε τους τον χώρο να παρουσιάσουν τα επιχειρήματά τους με σεβασμό και κόσμιο τρόπο. Ενθαρρύνετε τον εποικοδομητικό διάλογο και προσπαθήστε να καταστείλετε εριστικές συμπεριφορές, ιδίως όταν ο ρόλος των μερών μπορεί να διευκολύνει κάτι τέτοιο (π.χ. διαμάχη ανάμεσα σε κηδεμόνα – παιδί) ή αν η προσωπικότητα του ενός είναι πιο ισχυρή και κυριαρχική από του άλλου. Ως διαμεσολαβητής, πρέπει να προβάλετε μια ήρεμη και σταθερή στάση, και φυσικά να παραμείνετε αμέτοχος και αντικειμενικός. Δείξτε υπομονή όσο τα μέρη εκφράζουν τη γνώμη τους και προσκαλέστε τους να εξηγήσουν την άποψή τους, διαχωρίζοντας τον εαυτό σας από τη διαμάχη και παρουσιάζοντας μια θετική και ειρηνευτική συμπεριφορά.
(b) Παρακολουθήστε προσεκτικά: άλλο «ακούω» και άλλο «παρακολουθώ», επομένως το να παρακολουθήσετε προσεκτικά είναι επίσης διαφορετικό! Σημαίνει ότι προσφέρετε τον χώρο στον ομιλητή να εκφραστεί με τον δικό του τρόπο, ότι προσέχετε τη συζήτηση και δεν τον διακόπτετε. Κι αυτό δεν πρέπει να ισχύει μόνο για τη δική σας στάση, αλλά και για τη συμπεριφορά των δύο μερών μεταξύ τους. Προσκαλέστε τους να συζητήσουν εποικοδομητικά και να δώσουν λίγο χρόνο ώστε να κατανοήσουν τι εννοεί ο άλλος. Ο ρόλος σας είναι να κάνετε μια περίληψη όσων ειπώθηκα, να τα επαναλάβετε αν χρειαστεί και να βοηθήσετε όποιο μέρος δυσκολεύεται να εκφραστεί σωστά (ιδίως αν η διένεξη αφορά κηδεμόνες και παιδιά). Ταυτόχρονα, δώστε βάση στη γλώσσα του σώματος και δείτε τα «σημάδια» που μπορεί να σας βοηθήσουν στα επόμενα βήματά σας.
(c) Δείτε τις επιλογές σας: ίσως υπάρχουν πολλές λύσεις για μια διαμάχη και ως διαμεσολαβητής θα πρέπει να είστε ευέλικτος. Προσκαλέστε τα μέρη να συμμετάσχουν στη διαδικασία αναζήτησης της καλύτερης λύσης στη διένεξή τους και συμπεριλάβετέ τους στην ανταλλαγή ιδεών. Αυτό θα σας βοηθήσει να εκτονώσετε την ένταση και να τους επαναφέρετε σε μια συνθήκη ομαδικής δουλειάς, αλλά θα οδηγήσει και σε μια λύση ικανοποιητική και για τα δύο μέρη. Ανοίξτε τη συζήτηση για τις πιθανές επιλογές στην προκειμένη περίπτωση και αναζητήστε κάτι ωφέλιμο για όλους. Αυτή η έμμεση συνεργασίας θα ξαναχτίσει το ομαδικό πνεύμα και θα οδηγήσει συντομότερα στην ουσιαστική επίλυση της διαφοράς.
(d) Λύση κατάλληλη για όλους: τιμωρίες και ποινές δεν ταιριάζουν με την ιδέα του οικογενειακού αθλητισμού και της μη-τυπικής μάθησης. Στόχος είναι να λυθεί η διαφορά ήρεμα και με τρόπο που και τα δύο μέρη θεωρούν δίκαιο. Δεν υπάρχει λόγος να ψάχνουμε νικητές και ηττημένους, ούτε άλλωστε είναι αυτό το μήνυμα που θέλετε να περάσετε στην ομάδα σας. Φυσικά, ορισμένες φορές υπάρχει όντως θύτης και θύμα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο θύτης πρέπει να λιθοβοληθεί! Ενθαρρύνετε τη «συγγνώμη», εάν απαιτείται, αφού η απολογία, η αποδοχή και η συγχώρεση είναι το τρίπτυχο της κάθαρσης που φέρνει γαλήνη και στον θύτη και στο θύμα. Προσθέστε μια δόση χιούμορ μετά την επίλυση της διαφοράς για να ελαφρύνετε το κλίμα και να αποδείξετε στα μέλη της ομάδας σας ότι όλα είναι καλά, το πρόβλημα λύθηκε και ότι ήταν ένα θετικό μάθημα για όλους με ευτυχισμένο τέλος. Τέλος, μην ξεχνάτε να παρακολουθείτε τα μέρη που είχαν εμπλακεί για μελλοντικά περιστατικά ή επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που μπορεί να συμβούν.